Derde streeklezing in Boskoop
Geschreven door Liesbeth
Onderstaand verslag is geschreven door Suze Dreyer van de Vrijzinnig Protestantse Gemeente (VPG) Boskoop:
Op deze derde avond in de Voorjaarscyclus van de Remonstranten in het Groene Hart nam Sandra van Zeeland ons mee in de boeiende geschiedenis van de vrijzinnigheid. Ging het op de eerste avond in Nieuwkoop over de ontstaansgeschiedenis van de Remonstrantse Broederschap in de 17 e eeuw, deze lezing sloot daar op aan.
Halverwege de 19 e eeuw kwam het modernisme op in de theologie. Onder invloed van de Verlichting vonden steeds meer mensen, en ook theologen, dat de wetenschap, en dan vooral de natuurwetenschap, een plaats moest hebben bij het geloof. Een voorbeeld hiervan was dat de Bijbel niet langer werd beschouwd als het Woord van God, maar als een verzameling geschriften van verschillende auteurs, uit
verschillende perioden, waar onderzoek naar kon worden gedaan. Een revolutionair idee voor die tijd! Het Remonstrants Seminarie, waarvoor medio 19 e eeuw niet veel belangstelling meer was, werd in 1873 verplaatst van Amsterdam naar Leiden. Mede om het nieuw leven in te blazen werd daarbij gekozen voor het modernisme, al was niet iedereen het daar mee eens.
Ook binnen de Hervormde kerk in Nederland had inmiddels het modernisme zijn invloed doen gelden. Was dit in eerste instantie een van de diverse stromingen binnen die brede geloofsgemeenschap, ongeveer vanaf de eeuwwisseling (1900) was er neiging zich te onderscheiden. Men ziet dan geleidelijk steeds vaker dat er door Vrijzinnig Hervormden gezamenlijke diensten worden gehouden met de
Remonstranten. Eerst alleen bij speciale gelegenheden, als bijvoorbeeld jubilea van het koningshuis. Later breidt de samenwerking zich verder uit. Na de tweede wereldoorlog zet dit door en in Boskoop ontstaat in 1967 een federatie van Remonstranten en Vrijzinnig Hervormden, de huidige Vrijzinnig Protestantse Geloofsgemeenschap ofwel VPG.
Bloeiden het modernisme en de vrijzinnigheid in het begin van de twintigste eeuw, honderd jaar later is de situatie anders. Aan het slot van de lezing kreeg het publiek drie stellingen voorgelegd over hoe het nu gesteld is met vrijzinnig geloven. De toehoorders mochten 1 stelling aangeven waar ze het mee eens waren (en eventueel commentaar geven bij de andere twee).
Een boeiende avond, waarbij duidelijk werd dat kennis van het verleden kan helpen om problemen van de huidige tijd te relativeren.
