Gemeenteberichten

Gemeenteberichten is het informatieblad van onze gemeente, dat 6 keer per jaar verschijnt. Het is een periodiek met alle belangrijke informatie over kerkdiensten, gemeente-avonden, lezingen e.d. Daarnaast worden ook belangrijke activiteiten vermeld van landelijke- en regionale aard. Voor een proefnummer of inlichtingen kunt u contact opnemen met het secretariaat.
Een abonnement kost € 12.50 per jaar.

TER OVERDENKING uit het laatste nummer:

Goede gedachten, goede woorden, goede daden

Afgelopen meivakantie was ik, zoals ieder jaar, met mijn gezin op reis. Zo doen we dat al een paar jaar. We gaan in de zomer wandelen en zwemmen in Oostenrijk of Duitsland, maar in mei zoeken we de zon op en gaan we op reis naar een culturele bestemming. Is dat leuk voor de kinderen? Nou, laat ik het zo zeggen, na een week hebben we een ritme gevonden dat zij ook pruimen.

Dit jaar waren we extra lang weg. Ik had geen dienst op Paaszondag en we konden daardoor een vol weekend langer weg. De reis voerde naar Iran, een stokoud land met een machtige geschiedenis en dito rijke cultuur. We vlogen op Teheran, maar de reis begon in Shiraz. Een prachtige oude stad, die bekend staat om de uitgesproken vriendelijkheid van de bevolking. Vlakbij ligt Persepolis. Een rituele hoofdstad, gebouwd door de bijbelse koning Darius II  voor de viering van het Perzische Nieuwjaar No Ruz.

No Ruz wordt nog altijd enthousiast gevierd, al is dat de Raad van Hoeders van de Islamitische Republiek een doorn in het oog. De oorsprong ligt namelijk in de godsdienst van het oude Perzië: het Zoroastrisme. Het is vernoemd naar de stichter, Zoroaster. In het westen is hij bekend als Zarathustra. Bij een enkeling doet het wellicht een belletje rinkelen. Was het niet aldus, dat Zarathustra sprak, volgens de wijsgeer Friedrich Nietzsche?

Wat Nietzsche schreef had weinig met Iran te maken. De grote kenner is niet hij, maar de Britse hoogleraar Mary Boyce. Zij noemt het de oudste en de eerste grote verlossingsreligie. Het ontstond op de steppen van het verre oosten op de bodem van het religieuze besef van de halfnomadische stammen die er een zeer karig bestaan kenden.

Karig en gevaarlijk leefden zij. Zij werden namelijk gekweld door gewelddadige verwanten die rovend en moordend rondtrokken. Na als huurling te hebben gediend onder de koningen en heersers van het nabijere oosten trokken ze goed getraind, tot de tanden toe bewapend terug naar hun land van herkomst. Echter als herder wensten zij hun geld niet langer te verdienen. Liever trokken ze rovend rond en namen wat ze wilden. Misschien niet van directe familie, maar neven van verder weg konden op weinig compassie rekenen. Zo vormden ze een ware plaag voor meer deugdzame herders op het absolute bestaansminimum.

Zoroaster was vermoedelijk een van hen. In zijn optreden bood hij aan deze marginale groep uitzicht op een andere, betere wereld. Daarin zouden ze beloond worden voor ‘goede gedachten, goede woorden, goede daden’. Die drie uitgangspunten vormen de ethische basis van het zoroastrisme.

Volgens Boyce zijn alle drie grote monotheïstische religies, jodendom, christendom en islam, schatplichtig aan deze lange traditie. Vanaf de achtste eeuw voor tot de zevende na Christus was het staatsgodsdienst van het Perzische rijk. Na de opkomst van de islam zette de definitieve neergang van dit geloof in. Dat wil zeggen: de impact van het zoroastrisme is, ondanks dat er wereldwijd nog maar enkele honderdduizenden levende aanhangers zijn, nauwelijks te overschatten.

Hoewel de wetenschap van deze neergang van een eens bloeiende denk- en geloofsstructuur mij melancholisch stemt. Al was het maar omdat ook de vooruitzichten van het christendom in onze contreien weinig florissant zijn. Ik zeg het gewoon nog maar eens. Maar het roept bij mij ook associaties op met Pinksteren. Die deel ik graag tot besluit met u.

Pinksteren is het feest van de vernieuwing. Van hoe wat is en was er ook zal zijn.

Pinksteren is het feest van de gemeenschap. De groep van geestverwanten die in de plaats treedt van de aanwezigheid van de geliefde meester Jezus, juist toen hij er niet meer was. Want ook van de opgestane Jezus moeten de leerlingen afscheid nemen.

Pinksteren is het feest van het vuur dat brandt zonder te verteren, als de vlammen op het hoofd van de leerlingen. Ik lees er een verwijzing in naar de brandende braamstruik waar Mozes hoorde ‘Ik zal er zijn.’

Laten we met Pinksteren zoeken naar het vuur van onze tijd. Het vuur dat spreekt van wat verdwijnt en weer opnieuw opkomt. Het vuur waarmee we kunnen beamen. Ik vond het vuur in een vuurtempel in Shiraz. Daar kreeg ik het motto ‘goede gedachten, goede woorden, goede daden’ kernachtig uitgelegd.

Ik bedacht me: wat anders hebben wij nog nodig dan deze spreuk die vanouds in ons geloof is verdisconteerd. Ik zie het als onze uitdaging voor de toekomst: veel mag verdwijnen, maar niet deze praktische zuiverheid. Laat ondanks dat de vorm verschilt, zo’n transparante kern van een glasheldere boodschap overeind blijven.

Dit wens ik ons allen toe.

Martijn Junte, mei 2019